Software

Op de software die onderdeel uitmaakt van de clouddienst rust auteursrecht. Om deze software te mogen gebruiken, heeft de afnemer een gebruiksrecht (ook wel ‘licentie’) nodig. Wat gebeurt er met dit gebruiksrecht op het moment dat de dienstverlener failliet gaat of de continuïteit anderszins wordt bedreigd?

Na het zogeheten Berzona-arrest uit 2006 is er veel onrust ontstaan over de positie van een licentiehouder in het geval van een faillissement van de toeleverancier. Uitgaande van de meest recente rechtspraak lijkt de licentiehouder echter redelijk stevig in zijn schoenen te staan. In het geval van een faillissement kan een curator niet zomaar een licentie beëindigen. En ook als de curator besluit om de auteursrechten te verkopen aan een derde partij, kan hij de eerder verstrekte licenties niet zomaar negeren. Met enkel een gebruiksrecht op de software is de afnemer echter nog niet beschermd. Een clouddienst bestaat immers uit veel meer componenten. Zonder bijvoorbeeld hosting en onderhoud heeft een gebruiksrecht weinig zin. En dat is waar de Stichting Continuïteit Internetdiensten om de hoek komt kijken.

Ook de Stichting Continuïteit Internetdiensten heeft natuurlijk een recht nodig om de software te mogen gebruiken én om deze door te kunnen leveren. Het streven is daarbij om de positie van de stichting na het faillissement zo sterk mogelijk te maken. In dit kader moet onderscheid gemaakt worden tussen twee situaties.

Situatie 1: clouddiensverlener is rechthebbendde

Als het auteursrecht bij de clouddienstverlener ligt, dan zijn er de volgende drie continuïteitsoplossingen:

  • Een overdracht van het auteursrecht aan een andere/nieuwe (economische) entiteit. Er kan dan het beste gekozen worden voor een bv of stichting. Deze nieuwe entiteit geeft dan een licentie aan de dienstverlener én aan de Stichting Continuïteit Internetdiensten.
  • Een gedeeltelijke overdracht van het auteursrecht naar de Stichting Continuïteit Internetdiensten. Het voordeel hiervan is dat (net als in het vorige voorbeeld) de curator dit niet kan negeren. Uiteraard wordt slechts een klein stukje van het auteursrecht overgedragen naar de Stichting Continuïteit Internetdiensten. Alleen dát stukje dat nodig is om de continuïteitsregeling uit te kunnen voeren. Voor het overige berusten de auteursrechten bij de dienstverlener zelf.
  • Als laatste is er nog de mogelijkheid om een recht van vruchtgebruik te vestigen. Deze mogelijkheid wordt in de literatuur een aantal keer genoemd maar is nog nooit bevestigd door een rechter. Het voordeel van vruchtgebruik is dat het een beperkt recht is. Een beperkt recht kan niet zoals een normale licentie, beëindigd of genegeerd worden door de curator. Het nadeel is dat de rechter deze oplossing misschien als oneigenlijk gebruik van het recht ziet en het vruchtgebruik ongeldig verklaard. 

Situatie 2: clouddienstverlener is geen rechthebbende

In het geval dat de clouddienstverlener enkel een licentie heeft voor haar gebruik van de software, dan kan de Stichting Continuïteit Internetdiensten ook een poging wagen een licentie te bemachtigen. Het heeft dan kostentechnisch de voorkeur om een licentie te krijgen die pas “geactiveerd wordt” op het moment dat continuïteit bedreigd wordt.

Software

Op de software die onderdeel uitmaakt van de clouddienst rust auteursrecht. Om deze software te mogen gebruiken, heeft de afnemer een gebruiksrecht (ook wel ‘licentie’) nodig. Wat gebeurt er met dit gebruiksrecht op het moment dat de dienstverlener failliet gaat of de continuïteit anderszins wordt bedreigd?

Na het zogeheten Berzona-arrest uit 2006 is er veel onrust ontstaan over de positie van een licentiehouder in het geval van een faillissement van de toeleverancier. Uitgaande van de meest recente rechtspraak lijkt de licentiehouder echter redelijk stevig in zijn schoenen te staan. In het geval van een faillissement kan een curator niet zomaar een licentie beëindigen. En ook als de curator besluit om de auteursrechten te verkopen aan een derde partij, kan hij de eerder verstrekte licenties niet zomaar negeren. Met enkel een gebruiksrecht op de software is de afnemer echter nog niet beschermd. Een clouddienst bestaat immers uit veel meer componenten. Zonder bijvoorbeeld hosting en onderhoud heeft een gebruiksrecht weinig zin. En dat is waar de Stichting Continuïteit Internetdiensten om de hoek komt kijken.

Ook de Stichting Continuïteit Internetdiensten heeft natuurlijk een recht nodig om de software te mogen gebruiken én om deze door te kunnen leveren. Het streven is daarbij om de positie van de stichting na het faillissement zo sterk mogelijk te maken. In dit kader moet onderscheid gemaakt worden tussen twee situaties.

Situatie 1: clouddiensverlener is rechthebbendde

Als het auteursrecht bij de clouddienstverlener ligt, dan zijn er de volgende drie continuïteitsoplossingen:

  • Een overdracht van het auteursrecht aan een andere/nieuwe (economische) entiteit. Er kan dan het beste gekozen worden voor een bv of stichting. Deze nieuwe entiteit geeft dan een licentie aan de dienstverlener én aan de Stichting Continuïteit Internetdiensten.
  • Een gedeeltelijke overdracht van het auteursrecht aan de Stichting Continuïteit Internetdiensten. Het voordeel hiervan is dat (net als in het vorige voorbeeld) de curator dit niet kan negeren. Er is immers geen sprake van een licentie maar van een overdracht. Uiteraard wordt slechts een klein stukje van het auteursrecht overgedragen naar de Stichting Continuïteit Internetdiensten. Alleen dát stukje dat nodig is om de continuïteitsregeling uit te kunnen voeren. Voor het overige berusten de auteursrechten bij de dienstverlener zelf. 
  • Als laatste is er nog de mogelijkheid om een recht van vruchtgebruik te vestigen. Deze mogelijkheid wordt in de literatuur een aantal keer genoemd maar is nog nooit bevestigd door een rechter. Het voordeel van vruchtgebruik is dat het een beperkt recht is. Een beperkt recht kan niet zoals een normale licentie, beëindigd of genegeerd worden door de curator. Het nadeel is dat de rechter deze oplossing misschien als oneigenlijk gebruik van het recht ziet en het vruchtgebruik ongeldig verklaard. 

Situatie 2: dienstverlener geen rechthebbende

In het geval dat de clouddienstverlener enkel een licentie heeft voor haar gebruik van de software, dan kan de Stichting Continuïteit Internetdiensten ook een poging wagen een licentie te bemachtigen. Het heeft dan kostentechnisch de voorkeur om een licentie te krijgen die pas “geactiveerd wordt” op het moment dat continuïteit bedreigd wordt.